ruhun yeniden bir bedene girme işlemine verilen isim. hint-avrupa inançlarında epey yaygın olan bir konsepttir.
arnold joseph toynbee'ye göre, birbirine yakın zamanlarda avrupa ve hindistan'da görülmeye başlanması göçebe bir kavmin bu inancı yaydığını gösterir. bazı tarihçiler ise pisagor'un bu inancı hindistan'dan getirdiğini savunur. ama kelt inançlarında da reenkarnasyon olması, bu inancın bir kavimden yayıldığı tezini daha da güçlendiriyor gibi.
budizm'e en yakın avrupa inancı ise orfizm gibi görünüyor. orfizm'de de acıdan kurtulmak için yeniden doğuş döngüsünden (budistlerin samsara dedikleri döngü) kurtulmak gerektiği söyleniyor ki budizm zaten böyle bir şey.
budizm'de bu olay karma denen yasa sistemine göre gerçekleşiyor. sebep-sonuç ilişkisi temelli olan karma'ya göre bir kişi, yaptığı eylemlere göre bir sonrakini hayatını yaşıyor. mesela matematikte başarısız mısınız? demek ki önceki hayatınızda, matematikte başarısız olmanıza sebep olacak bir şey yapmışsınız. ne yaptınız peki? işte bunu kimse bilmiyor.
reenkarnasyonun kanıtlanabilme sıkıntısı da buradan kaynaklanıyor. önceki hayatında aristokrat olanları bir kenara ayırırsak, bugüne kadar geçmiş hayatını hatırlayan yok gibi. bazı kişiler geçmiş yaşamlarını hatırladığını iddia ediyor ama iddialarının da çok bilimsel temellere oturduğu söylenemez.
eğer önceki hayatlarımızda ne yaptığımızı bilsek, en azından ona göre önlem alabilirdik ki bazı budistler meditasyon aracılığıyla bunu yapabileceğimizi söylüyor. ama meditasyondan edineceğimiz bilgiler de ne kadar elle tutulur olur o da mesele. belki izlediğim bir anime meditasyon sırasında bilincimi etkileyecek ve o animede yaşananların kendi hayatım olduğunu düşüneceğim?
reenkarnasyona verilen kanıtlardan birisi wolfgang amadeus mozart gibi çocuk dahiler. "el kadar bebe nereden bilsin beste yapmayı, matematik problemi çözmeyi?" falan diyorlar. ama ne malum mozart'ın önceki hayatında/hayatlarında besteci olduğu?
bir de çoğu kişi reenkarnasyonun güzel olduğunu düşünse de budist düşünce açısından pek de öyle değildir. çünkü budizmde her türlü varoluş acılıdır ve ruh nirvana'ya ulaşıp yok olana kadar huzur bulamaz.
