basra körfezi kıyılarına kümelenmiş olan şehir devletlerini kuran halk. mö 4500-1900 yılları arasında ırak'ın güney bölgesinde yaşamışlardır. asya'nın batısından mezopotamya'ya geldikleri düşünülmekte.
en önemli icatları yazıdır. böylece orta doğu'da medeniyet başlamıştır. çinliler de sümerler'den bağımsız olarak yakın zamanlarda yazıyı bulmuş ve uzak doğu medeniyetinin temelini atmışlardır.
sümerlerin yazıyı geliştirirken buldukları bazı yazı sistemleri, sadece hafızaya yardımcı olacak tarzda işaretlerdir. bu sebeple bunların çoğunu anlamak zordur.
yazıyı buldukları için, dini inançlarını da kayda geçiren ilk uygarlıktır.
ayrıca küpün hacmini, üçgenin alanını falan ilk hesaplayan uygarlık olduğu söyleniyor. bu veriler ışığında, matematiğin aslında ne kadar yavaş ilerleyen bir disiplin olduğu sonucuna ulaşabiliriz.
kullandıkları dil, kendi medeniyetleri akad imparatorluğu tarafından yıkılınca da bir nevi latince gibi kullanımda kalmaya devam etmiş. bu sebepten ötürü her sümerce tablet aslında tam olarak sümerlere ait değildir. babil imparatorluğu'nda da sümerce metinler yazılmıştır. ms 1. yüzyıla kadar kullanımda kalan bir dildir.
