aruba, bonaire, curaçao adalarında konuşulan ispanyolca-portekizce kırması dil.
şimdi hemen "emperyalistler dillerini dayatmışlar" tarzı bir imaj canlanacak insanların gözünde ama işin aslı pek öyle değil.
bilindiği gibi, avrupa'da 879786. sınıf muamele görmekten isyan eden yahudiler ve diğer protestan gruplar (özellikle ingiltere kilisesi ile ters düşen püritenler) için yeni keşfedilen amerika toprakları adeta bir vaha olur. avrupa'dan s**tir olup gitme hayali kuran yahudiler için de amerika çin harici bir alternatif olur (evet bunu pek kimse bilmez ama çin'de epey bir yahudi nüfusu vardır. çinliler bu sebeple türkiye gibi çin'i de sever).
işte bazı yahudiler bu küçük adalara yerleşirler (muhtemelen "burası 1000 yıl sonra turizm cenneti olur, bizim torunlar da voliyi vurur." diye düşündüler.). yani katoliklikten önce yahudilik ulaşmıştır bu adalara. tabii yahudiler de yanlarında dillerini de getirince (ladino, ispanyolca, portekizce vs) ada halkı da ispanyolca ve portekizce ile tanışırlar.
eğer çat-pat ispanyolca biliyorsanız bu dili de (en azından yazılı olarak) anlayabilirsiniz. misyonerler sağolsun, çok güzel katolik dini metinler yazmışlar bu dilde.