-
(bkz: heinrich böll) 'ün, savaşların arka planını incelediği ve ne denli yıkıcı etkilerine dair öznel izlenimlerini paylaştığı, enfes bir başucu kitabı. türkçe'ye "ademoğlu neredeydin?" diye çevrilmiştir.
kitabın ismi, (bkz: theodor haecker)’ın yazdığı bir kitabında geçen şu cümlenin içinden alınmış. “büyük bir dünya felaketi bazı kimselerin bazı işlerine de yarayabilir. hatta tanrı karşısında bir mazeret aranınca da, onu öne sürebiliriz. 'sen nerelerdeydin ademoğlu' diye sorulunca, rahatça ve pervasızca 'dünya savaşındaydım.' der ve işin sorumluluğundan sıyrılabiliriz.”
kitaba dair aldığım notlardan birkaçını paylaşmak isterim;
-- spoiler --
"tanrıyı teselli etmek için dua etmeli insan."
"derhal yapılan hiçbir şey mantıklı olmamıştır."
"beklemenin boşuna olduğunu, aynı zamanda da beklemek zorunda bulunduğunu biliyordu. tanrıya bu şansı tanıması gerekiyordu, hayırlı ve güzel olan neyse onu yapması şansını."
"belki de bu savaş denen şey, erkeklerin hiçbir şey yapmamasından meydana geliyordu; bunu da kimse görmesin diye tutup başka memleketlere gidiyorlardı."
"ince duygulu olmayı o kadar isterdim ki, elimde değil. bu resim hiç duygulandırmıyor beni, çok yabancı geliyor bana. yürüyelim."
"gözlerini kapıya dikip bakmanın olağanüstü bir tarafı vardı: kapı umuttu."
-- spoiler --