insanın 15. yüzyılda aydınlanma çabasına girişip okuma yazmayı öğrenerek kendini sorgulaması sonucu ortaya çıkmıştır. kilisenin istibdadi anlayışını reddederek kendini tanrılaştıran bir yola girerken antik dönemleri keşfetmiş ve sınırlarını çizmiştir. sınır derken agnostik bir görüntüye bürünmekten bahsediyoruz. seni reddetmiyorum ama baskılarsan her an fikrim değişebilir minvalinde bir anlayış. bir tür denge politikası.
ve tanrı şöyle buyurdu: "hümanistler galip gelsin", dedi ve kilise kabuğuna çekildi.