Doğu Asya bölgesinde Kore Yarımadası'nın güney kısmını oluşturan ve kara sınırını Kuzey Kore ile paylaşan bir ülke.
Batı sınırını Yellow Sea (1) oluştururken doğu sınırını Japonya Denizi (2) oluşturur. Güney Kore, tüm yarımadanın ve komşu adaların tek meşru hükûmeti olduğunu iddia etmekte. 2022 verilerine göre güncel toplam nüfusu 51,8 milyondur. Başkenti "Seoul" (3) isimli kenttir. Seoul, dünyanın 5'inci büyük metropolüdür ve 2022 verilerine göre nüfusu 9 milyon 976 bindir (9.976.000), bu da ülkenin toplam nüfusunun neredeyse 1/5'idir.
Kore Yarımadası'na Lower Palaeolithic (4) kadar erken bir zamanda yerleşildi. İlk krallığı, M.Ö. 7. yüzyılın başlarında Çin (5) kayıtlarında belirtilmiştir. Kore'nin Üç Krallığı'nın 7. yüzyılın sonlarında Silla ve Balhae'de birleşmesinin ardından Kore, Goryeo hanedanı (918-1392) ve Joseon hanedanı (1392-1897) tarafından yönetildi. Sonraki Kore imparatorluğu (1897-1910) 1910 senesinde Japonya İmparatorluğu'na bağlandı. Japon yönetimi II. Dünya Savaşı'nda teslim olduktan sonra sona erdi ve ardından Kore iki bölgeye ayrıldı: Sovyetler Birliği (6) tarafından işgal edilen bir kuzey bölgesi ve Amerika Birleşik Devletleri (7) tarafından işgal edilen bir güney bölgesi. Yeniden birleşme müzakereleri başarısız olduktan sonra ikinci bölge yani güney bölgesi Ağustos 1948'de "Kore Cumhuriyeti" (8) oldu, birinci bölge yani kuzey bölgesi ise Eylül 1948'de "Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti" (9) oldu.
1950 senesinde bir Kuzey Kore istilası, Kore Savaşı'nı (10) başlattı. ABD öncülüğündeki Birleşmiş Milletler, güneyi desteklemek için geniş çaplı müdahale etti, diğer yandan da Çin, Sovyet yardımı ile kuzeyi desteklemek için müdahale etti. Savaşın 1953'te sona ermesinden sonra Güney Kore, ABD ile askerî bir ittifaka girdi ve harap olmuş ekonomisi yükselmeye başladı, 1980 ila 1990 yılları arasında dünyada kişi başına düşen ortalama gayrisafi yurt içi hasıladaki (GSYH) en hızlı artışı kaydetti. Doğal kaynaklardan yoksun olmasına rağmen hızla uluslararası ticaret ve ekonomik küreselleşmeye dayanan Dört Asya Kaplanı'ndan (11) biri hâline geldi ve kendisini ihracata yönelik sanayileşme ile dünya ekonomisine entegre etti.
Şu anda dünyanın en büyük ihracat yapan ülkelerinden birisi olmasının yanı sıra dünyanın en büyük döviz rezervlerinden birisini de barındırmaktadır. Haziran Demokratik Mücadelesi (12) 1987 senesinde otoriter yönetimin sona ermesine yol açtı. Güney Kore şu anda Asya kıtasındaki en gelişmiş demokrasiler arasında ve Asya kıtasının en yüksek basın özgürlüğü seviyesine sahip ülkesi olarak kabul edilmektedir.
Oldukça gelişmiş bir ülkedir. İnsani Gelişme Endeksi (13) bağlamında Asya ve Okyanusya bölgelerindeki en iyi 5'inci ülkedir. Son yıllarda yaşlanan bir nüfusla ve dünyadaki en düşük doğurganlık oranıyla karşı karşıya durumdadır. Nominal gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) bağlamında dünyanın en büyük 12'nci ekonomisi konumundadır. Vatandaşları dünyanın en hızlı internet bağlantı hızlarından birisine ve en yoğun yüksek hızlı demir yolu ağlarından birisine sahiptir. Ülke, dünyanın 9'uncu en büyük ihracatçısı ve 9'uncu en büyük ithalatçısıdır. Silahlı kuvvetleri dünyanın en güçlü ordularından birisidir ve askerî ve yarı askerî (paramiliter) personel bağlamında dünyanın en büyük 2'nci daimî ordusudur.
21. yüzyılın başlangıcından beri özellikle müzikte (K-pop), TV dramalarında (K-dramaları) ve sinemada "Kore Dalgası" (14) olarak isimlendirilen, popüler olmuş küresel bir pop kültürü ile ünlüdür. OECD'nin (15) Kalkınma Yardım Komitesi (16), G20 (17), iPEF (18) ve Paris Kulübü (19) üyesidir.
▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Dipnotlar:
1) Yellow Sea: Batı Pasifik okyanusunun marjinal bir denizi. Doğu Çin Denizi'nin kuzeybatı kısmı olarak kabul edilebilir.
2) Japonya Denizi: Japon takımadaları, Sakhalin, Kore Yarımadası ve Rus Uzak Doğu kıtası arasında yer alan bir kenar denizi.
3) Seoul: Korece: 수도권, Türkçe: Seul.
4) Lower Palaeolithic: Alt Paleolitik. Paleolitik veya diğer ismi ile Eski Taş Devri'nin en eski alt bölümü.
5) Çin: Resmî ismi: Çin Halk Cumhuriyeti. İngilizce ismi: China. İngilizce resmî ismi: People's Republic of China. Çince resmî ismi: 中华人民共和国.
6) Sovyetler Birliği: Resmî ismi: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği. Kısaltması: SSCB. İngilizce ismi: Soviet Union. İngilizce resmî ismi: Union of Soviet Socialist Republics. İngilizce kısaltması: USSR.
7) Amerika Birleşik Devletleri: Kısaltması: ABD. İngilizce ismi: United States of America. İngilizce kısaltmaları: U.S.A ve USA. İngilizcede daha çok "United States" ismi ile ve "U.S." ve "US" kısaltmaları ile bilinir.
8) Kore Cumhuriyeti: Ülkenin resmî ismidir. İngilizce resmî ismi: Republic of Korea.
9) Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti: Ülkenin resmî ismidir. İngilizce resmî ismi: Democratic People's Republic of Korea.
10) Kore Savaşı: İngilizce ismi: Korean War. 1950 senesinden 1953 senesine kadar Kuzey Kore ile Güney Kore arasında geçen bir savaş.
11) Dört Asya Kaplanı: İngilizce ismi: Four Asian Tigers. Çince ismi: 亞洲四小龍. Korece ismi: 아시아의 네 마리 용. Hong Kong'un, Singapur'un, Güney Kore'nin ve Tayvan'ın gelişmiş Doğu Asya ekonomilerine bir bütün olarak verilen isimdir.
12) Haziran Demokratik Mücadelesi: İngilizce ismi: June Democratic Struggle. Diğer Türkçe isimleri: Haziran Demokratik Ayaklanması, Haziran Demokratik Mücadelesi. Diğer İngilizce isimleri: June Democracy Movement, June Democratic Uprising. Korece ismi: 6월 민주항쟁. Güney Kore'de 10 Haziran 1987 ila 29 Haziran 1987 tarihleri arasında kitlesel protestolara neden olan, ülke çapında bir demokrasi yanlısı hareket idi.
13) İnsani Gelişme Endeksi: Kısaltması: İGE. İngilizce ismi: Human Development index. İngilizce kısaltması: HDi. Ülkeleri insani gelişmenin dört kademesine ayırmak için kullanılan yaşam beklentisi, eğitim (eğitim sistemine girdikten sonra tamamlanan ortalama eğitim yılı ve beklenen eğitim yılı) ve kişi başına düşen gelir göstergelerinin istatistiksel bileşik endeksi.
14) Kore Dalgası: İngilizce ismi: Korean Wave. Diğer İngilizce ismi: K-wave. Korece ismi: 한류. 1990'lardan bu yana Güney Kore kültürünün küresel popülaritesindeki artış.
15) OECD: İngilizce ismi: Organisation for Economic Co-operation and Development. Türkçe ismi: Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü. Fransızca ismi: Organisation de coopération et de développement économiques. Fransızca kısaltması: OCDE. Ekonomik ilerlemeyi ve dünya ticaretini teşvik etmek amacıyla 1961 senesinde kurulan, 38 üye ülkesi bulunan uluslararası bir kuruluş.
16) Kalkınma Yardım Komitesi: İngilizce ismi: Development Assistance Committee. İngilizce kısaltması: DAC. Gelişmekte olan ülkelerde yardım, kalkınma ve yoksulluğun azaltılması konularını ele alan bir forum.
17) G20: 19 ülkeden ve Avrupa Birliği'nden (AB) oluşan uluslararası bir forum.
18) İngilizce ismi: indo-Pacific Economic Framework for Prosperity. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden tarafından 23 Mayıs 2022 tarihinde başlatılan bir ekonomik girişim.
19) Paris Kulübü: Fransızca: Club de Paris. Görevi borçlu ülkelerin yaşadığı ödeme zorluklarına koordineli ve sürdürülebilir çözümler bulmak olan, başlıca alacaklı ülkelerden bir grup yetkili.