dicle ve fırat nehirleri arasında kalan bölgeye verilen coğrafi isim. "verimli hilal" olarak da bilinir. bu sebepten olsa gerek, milattan önceki zamanlarda hayvan gibi gelişen medeniyetlere ev sahipliği yapmışlardır.
bizim de dahil olduğumuz avrupa merkezli tarih anlayışına göre medeniyet bu bölgede başlamıştır. ama uzak doğu taraflarında da aşağı yukarı yine aynı dönemlerde bağımsız olarak medeniyetler kurulmuştur. yani sümerler yazıyı bulunca "gidelim bunu çinlilere de öğretelim" ya da çinliler "yazı icat olmuş gidip bi bakalım", ya da "çinliler sümermiş" şeklinde olaylar gelişmemiştir. öyle olsa zaten çin yazısı da farklı olurdu. neyse, umarım zaman içinde bu tarz anlayışlar sona erer de "en medeni biziz ulan!!!" kavgalarından kurtuluruz. bana kalsa ben çin medeniyetine dahil olmayı tercih ederim o ayrı. ne kadar zaman içinde geri kalsa da, sonraları komünist rejim tarafından içine edilse de; çin medeniyeti bana antik yunan ve antik orta doğu merkezli medeniyetlerden daha güzel geliyor.
bu bölgede yazıya ilk geçen medeniyet sümerler olmuştur. yazıya geçme sebepleri, tıpkı çinliler gibi, dini sebeplerden ötürü olmuştur daha çok. bilimler konusunda ise babil imparatorluğu öne çıkar. daha pisagor ortada yokken adamlar kök 2'nin irrasyonel olduğunu biliyorlarmış.
klasik müzik dediğimiz batı sanat müziği'nin de temelleri babil'de atılmıştır. hatta batıya dair birçok şey babil ve mısır kökenlidir (yunan felsefesi de dahil). bu sebeple de batılılar/avrupalılar köklerini mezopotamya'da bulurlar.